Journal of Endocrinology’de yayınlanan bir fare çalışmasına göre, D vitamini eksikliği kaslardaki enerji üretimindeki azalma nedeniyle kas fonksiyonunu bozabilir. D vitamini eksikliği olan farelerin kas fonksiyonu, performans ve iyileşme üzerinde etkileri olabilecek kas mitokondriyal fonksiyonunda bozulma olduğu bulundu. Bu, yaşlı erişkinlerde D vitamini eksikliğinin önlenmesinin daha iyi kas gücü ve işlevinin korunmasına ve yaşa bağlı kas bozulmasının azaltılmasına yardımcı olabileceğini düşündürebilir, ancak bunu doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

D vitamini, kemik sağlığını korumak ve raşitizm ve osteoporozu önlemek için önemli olduğu iyi bilinen bir hormondur. Son yıllarda, D vitamini eksikliğinin Avrupa popülasyonlarında %40 kadar yaygın olduğu ve COVID-19, kanser ve diyabet dahil olmak üzere çeşitli durumlar için artan riskle bağlantılı olduğu bildirilmiştir. Bu çalışmalar nedensellikten ziyade ilişkiyi bildirse de, D vitamini takviyesinin faydaları artık sağlık tartışmalarının önemli bir konusu. Çok sayıda çalışma, özellikle yaşlı insanlarda, düşük D vitamini düzeylerini zayıf kas gücüyle ilişkilendirmiştir.

İskelet kası, gönüllü olarak hareket etmemizi ve günlük aktiviteleri gerçekleştirmemizi sağlar. Bu hareketlere güç sağlamak için yeterli enerjiye sahip olmaları esastır. Hücrelerdeki mitokondri adı verilen özel organlar, bu talebi karşılamak için besinleri enerjiye dönüştürür. Önceki çalışmalar, D vitamini eksikliği olan kişilerde bozulmuş kas gücünün, bozulmuş kas mitokondriyal fonksiyonu ile bağlantılı olabileceğini göstermektedir. Yaşlıların kas performansında D vitamininin rolünü belirlemek de zordur, çünkü yaşlılar, D vitamini durumlarını da etkileyebilecek önceden var olan bir dizi sağlık durumundan muzdarip olabilirler. Bu nedenle, önceki çalışmalar, D vitamininin kas performansını doğrudan nasıl etkileyebileceğini belirleyememiştir.

Avustralya’daki Garvan Tıbbi Araştırma Enstitüsü ve işbirliği yapan üniversitelerdeki Dr. Andrew Philp ve ekibi, genç erkek farelerde diyet kaynaklı D vitamini eksikliğinin iskelet kası mitokondriyal işlevi üzerindeki etkilerini belirlemek için bir fare modeli kullandı. Fareler, 3 aylık bir süre boyunca ya normal miktarlarda D vitamini içeren ya da eksikliği indükleyecek D vitamini içermeyen bir diyetle beslendi. İnsanlar için tipik bir D vitamini seviyesi 40-50 nmol.L-1’dir ve seviyeler 12 nmol.L-1’in altına düştüğünde akut D vitamini eksikliği teşhis edilir. Ortalama olarak, bu çalışmadaki farelerin D vitamini seviyeleri 30 nmol.L-1 idi, diyet kaynaklı D vitamini eksikliği sadece 3 nmol.L-1 seviyelerine yol açtı. Bu seviye, insanlarda tipik olarak gözlenenden daha aşırı olmasına rağmen, hala klinik olarak tanınan aralık içindedir. D vitamini ve kalsiyum konsantrasyonlarını ölçmek ve kas mitokondriyal fonksiyon ve sayısının belirteçlerini değerlendirmek için doku ve kan örnekleri aylık olarak toplandı. 3 aylık diyete bağlı D vitamini eksikliğinden sonra iskelet kası mitokondriyal fonksiyonunun %37’ye kadar bozulduğu bulundu. Bu, mitokondri sayısının azalmasından veya kas kütlesindeki azalmadan kaynaklanmıyordu.

“Sonuçlarımız, D vitamini eksikliği ile iskelet kasındaki oksidatif kapasite arasında açık bir bağlantı olduğunu gösteriyor. D vitamini eksikliğinin, iskelet kasındaki mitokondri sayısını azaltmak yerine mitokondriyal fonksiyonu azalttığını öne sürüyor.” diyor Dr.Philp. “Mitokondriyal fonksiyondaki bu azalmanın, iskelet kası kütlesi ve fonksiyonunda yaşa bağlı kaybın bir nedeni olup olmadığını incelemekle özellikle ilgileniyoruz.”

Bu bulgular, D vitamini eksikliğinin mitokondriyal fonksiyonu bozabileceğini ve kaslarda üretilen enerji miktarını azaltabileceğini ve bunun da zayıf kas fonksiyonuna yol açabileceğini düşündürmektedir. Bu nedenle yaşlı insanlarda D vitamini eksikliğinin önlenmesi kas performansının korunmasına yardımcı olabilir ve sarkopeni gibi kasla ilgili hastalıkların riskini azaltabilir. Bununla birlikte, bunu doğrulamak için D vitamini eksikliğinin kas fonksiyonu ve gücü üzerindeki doğrudan etkisini araştıran ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.

Bu çalışma, D vitamini eksikliğinin iskelet kasındaki mitokondriyal işlevi değiştirebileceğini gösterirken, Dr. Philp ve ekibi, bu sürecin tam olarak nasıl meydana geldiğini belirleyemedi. Bu nedenle, gelecekteki çalışmaları, D vitamini eksikliğinin mitokondriyal kontrolü ve iskelet kasındaki işlevi nasıl değiştirdiğini belirlemeyi amaçlamaktadır.