Generic selectors
Sadece kesin
Başlıklarda ara
İçerikte ara
Kategorilere göre filtrele
7DAYS
A101
Abdullah Efendi
Abdurrahman Tatlıcı Tadıbu
Acetomodena
Ada Gazozu
Afyon İtimat Sucuk
Ahir
Ajinomoto
Ak Gıda
Akmina
Aknaz
Aldiva
Algida
All I Need
Alpella
Altınbaşak
Altıncezve
Altınkılıç
Amigo
Anadolu Mutfağı
Ancora
Anı
Annas
Ant Bahar
Apikoğlu
Aptamil
Arby's
Areka
Arif Şekerleme
Aroma
Arslan
Atatürk Orman Çiftliği
Ateşoğlu
Avilo
Avşar
Ay-Pop
Aynes
Aytaç
Bağcı
Bağdat Baharat
Bahçıvan
Bal-ye
Balkan Süt
Balparmak
Banvit
Barilla
Barista's Choice
Bebeto
Becel
Bel
Benna
Bereket
Berk
Berrak
Besler
Beyoğlu Gazozu
Beypazarı
Bgrill
Bilge Aktar
Billur Tuz
Bim
Binvezir
Biosalt
Birşah
Birtat Şekerleme
Biryağ
Biscolata
Bizim Mutfak
Bizim Toptan
Bizim Vatan
Black Bruin
Bol Bol
Boombastic
Bounty
Bubblicious
Bugido
Bünsa
Buono
Burçak
Burch
Burcu
Burger King
Burn
Cafe Crown
Calve
Çamlıca
Cappy
Capri-Sun
Carrefour
Carte D'Or
Casey
Çaykur
Cebel
Cemilusta
Centro
Çerezos
Çerezya
Çerezza
Cheetos
Chipita
Chips Master
Chupa Chups
Cino
Cipso
Citadelle
Çitliyo
City Farm
Çizmeci Time
Çıtkırıldım
Coca-Cola
Coca-Cola Company
Coffee-mate
Çokça
Cola Turka
Çölgeçen
Colorado
Connex
Cornetto
Cornexi
Corny
Çotanak
CP Piliç
Crax
Crema Cafe
Cumhuriyet
Danet
Danissimo
Danone
Danone Pro+
Daphne
Dardanel
Das Exquisite
Delites
Deren
Destan
Didi
Dimes
Doğadan
Doğanay
Doğuş
Doğuş Çay
Domino's
DoraLife
Doritos
Dorleo
Doruk
Dost
Dostino
Dovido
Dr Pepper
Dr. Oetker
Duru Bulgur
Dydo İçecek
Efem Su
Efor
Efsane
Ege Kadayıf
Eker
Ekici
Ekmecik
Ekşiyüz
El Emeği
Elite
Elvan
Emin
Entabi
Erikli
Erşan
Eti
Etkin
Evin
Falım
Fanta
Faydalı Bilgiler
Feast
Fellas
Ferfresh
Ferhatoğlu
Ferrero
Ferrero
Ferrero Rocher
Fersan
File
Filiz Helva
Findux
First
Fiskobirlik
Fitnut
Fıçı
Fıstık Evi
Fıstıkella
Fo
Fora
Form
Freşa
Frico
Frito Lay
Frootie
Fruko
Funchos
Funny
Funny Nuts
Fuse Tea
Galle
Gazioğlu Üçler
Gedik
Germinal
Glutensiz Ada
Godiva
Gof Gof
Golf
Green Life
Gugagon
Gullon
Gülümoğlu
Gündoğdu
Gurme
Gürsoy
Haberler
Haktat
Halisköy
Hanuta
Haribo
Harras
Haşhaşella
Hazine
Heinz
Hellmann's
Hero Baby
Himalita
Hipp
Hoşbeş
HP
Humm
Hun
Hurmacızade
Hürrem
İçim
İkbal
İlkgün
İnci
İnci
Indomie
İpek
İskenderoğlu
İstanbul Halk Ekmek (ihe)
İtimat
İyilik
Jaywis
Jelibon
Jucy
Kaanbey
Kaanlar
Kahve Dünyası
Karadem
Karina
Karlıdağ
Karmen
Katjes
Kavaklıdere
Kebir
Kekspır
Kellogg's
Kelly's
Kemal Kükrer
Kent
Kent Boringer
Kentcafe
Kenton
Kervan Gıda
Keyfe
KFC
Kinder
Kinder
Kiri
Knoppers
Knorr
Koç Holding
Köfteci Yusuf
Köksal
Komagene
Koska
Köyceğiz Balı
Kral Gıda
Krispi
Kristal
Krınkıl
Kühne
Kurme
Kuzucu
L’era Fresca
La Vache qui rit
Lay's
Lay's
Le Cola
Le Porta
Levent Börek
Lez-et
Lezita
Lezzcafe
Lezzethane
Lindt
Lipton
Little Caesars
Lorenz
Lotus
Luppo
M Life
M.Z. Ege
m&m's
Ma Sante
Magnum
Maille
Maison d'Or
Makarneks
Maltana
Maltesers
Maret
Markalar
Marmarabirlik
Mars
Mayi Tuz
Mc Donald's
Mc Vitie's
Mentos
Mersoy
Metro
Meysu
Meysüt
Mezzemarin
Mezzet
Migros
Migros Budget
Milka
Milkman
Milkten
Mis
Miskos
Mixmey
Mondelez
Monster
Mopaş
Mountain Dew
Mr. No
Multimalt
Muratbey
Mustafa Zade
Mutfağım
Namet
Naya
Nelipide
Nescafe
Nesquik
Nestle
Nevzat
Niğde Gazozu
Nimet
Nissin
Nogger
Nuh'un Ankara Makarnası
Nustil
Nut Master
Nutella
Nutricia
Nutymax
Nutzz
Oba Makarna
Olips
Oreo
Orhan Efendi
Orkide
Ortiz
Orvital
Osmanoğlu
Özlem Akay
Ozmo
P.E. 810
Pakmaya
Papa John's Pizza
Party
Pastavilla
Patito
Patos
Pepsi
PepsiCo
Perfetti Van Melle
Pernigotti
Pervin
Petek
Peyman
Peynes
Peysan
Piyale
Pizza Hut
Pınar
Pınar Kuruyemiş
Polmak
Polo
Polonez
Power Up
Powerade
President
Pringles
Punica
Purelife
Raffaello
Rama
Ranchos
Red Bull
Rekolte
Remia
Rival
Rocco
Roshen
Rossmann
Ruffles
Rufus Teague
Saadet
Şafak
Safir
Safrantat
Sagra
Şahin
Samba
Sami Abdullah
Sanpa Gıda
Sanset Gıda
Saray
Sarelle
Sarıbaş
Sayley
Schogetten
Schweppes
Sek
Şenocak
Serfressh
Serinoba
Seyidoğlu
Ship Shak
Signature
Simbat
Şimşek
Sinangil
Şitoğlu
Sırma
Snickers
Şok Market
Söke
Sole
Şölen
Soyyiğit
Sprite
Star Krak
Starbucks
Startop
Storck
Sunpride
Superfresh
Süsse
Süt Deresi
Sütaş
Tabasco
Taciroğlu
Tada
Tadelle
Tadım
Tahsildaroğlu
Takita
Tamek
Tarabya
Tat
Tatbak
Tatlıses
Tatseli
Tchibo
Teatone
Teksüt
Teras
Tindy Candy
Toblerone
Today
Tombik
Top Stars
Topi
Torku
Torpat
Toto
Trabzon Tarım
Trakya Birlik
Trakya Çiftliği
Tukaş
Tursan
Tuzot
Twitto
U Pops
Üçyıldız
Ülker
Uludağ
Ünal
Unilever
Uniq2go
Uno
Upfield
Upper West Side
Uysal
Uzman Kasap
Vefa
Veg&Bones
Veggy
Venüs
Veronelli
Vince
Vip
Vivident
Waff Star
Wapps
Wasa
XL
Xroll
Yalı Çiftliği
Yaşam
Yazgan
Yelken
Yemeneli
Yeşil Kozan
Yudum
Yurdum
Yurt Konserve
Yurtdışı Ürünleri
Zambo
Zel
Zeo
Züber

Yapay Renklendirici Nedir ve Sağlığımızı Nasıl Etkiler?

Yapay Renklendirici Nedir?

Yiyeceklere renk veren bu kimyasal maddelere gıda boyası ya da yapay renklendirici denilmektedir. Laboratuvar ortamında şimdiye kadar, insan gözünün algılayabileceği her renkte gıda boyası üretilmiştir. Böylece yiyeceklerimiz çok farklı renklere sahip olup, albenisi daha yüksek olmaktadır.

Günümüzde yapay renklendiriciler temel olarak petrolden üretilmektedir. Petrolün kimyasal olarak işlenmesi ile farklı renklerde ve oldukça yoğun yapay renklendiriciler elde edilmektedir. Elde edilen gıda boyasının yoğun olması nedeni ile bir damla gıda boyası ile yüzlerce yiyecek istenilen renge getirilebilmektedir.

Günümüzde Kullanılan Yapay Renklendiriciler Nelerdir?

Dünya çapında birçok kimyasal işleme tesisinde her gün farklı gıda boyaları üretilmektedir. Buna bağlı olarak son 50 yıl içerisinde gıda boyası kullanımı %500 artmıştır. Ancak üretilen gıda boyalarının kullanımı konusunda her ülkenin kendi içinde yürüttüğü birtakım bürokratik süreçler rol oynamaktadır. Yani üretilen her gıda boyası her ülkede kullanılamamaktadır. Çünkü her ülkenin kendi sağlık bakanlığı ve kabul ettiği farklı beslenme otoriteleri vardır. Aşağıda, Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılan gıda boyaları ürün kodlarıyla birlikte sıralanmıştır.

E100 Zerdeçal
E101 Riboflavin-5-fosfat
E102 Tartrazin (sarı no.5)
E104 Kinolin sarısı
E110 Gün batımı sarısı
E120 Koşinil (kırmızı)
E122 Azorubin
E123 Amarant
E124 Ponso 4R (parlak kırmızı)
E127 Eritrosin (kırmızı no.3)
E129 Alura kırmızısı
E131 Patent mavisi
E132 İndigo karmin (mavi no.2)
E133 Parlak mavi
E140 Klorofil
E141 Klorofil-bakır kompleksi
E142 Yeşil S
E150 (a yalın karamel, b kaostik sülfit-karamel, c amonyak karamel, d sülfit-amonyak karamel)
E151 Parlak siyah
E153 Bitkisel karbon
E155 Kahverengi HT
E173 Alüminyum
E174 Gümüş
E175 Altın
E180 Litol Rubin BK

Bu gıda boyalarından sadece 6 tanesinin kullanımı, hem Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) hem de Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından onaylanmıştır. Bunlar;

E127 Eritrosin (kırmızı no.3)
E129 Alura kırmızısı
E102 Tartrazin (sarı no.5)
E110 Gün batımı sarısı
E133 Parlak mavi
E132 İndigo karmin (mavi no.2)’dir.

 

Yapay Renklendiriciler Zararlı mıdır?

Fazla sayıda üretildiklerinden ve kimya şirketlerinin birbirlerinden bağımsız olarak çalıştıklarından dolayı, çoğu renklendiricinin insan sağlığı üzerindeki etkileri tam olarak bilinememektedir. Test edilen bazı gıda boyalarının ise birçok sağlık sorunu ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Örneğin;

E132 İndigo karmin (mavi no.2): Farelerde beyin tümörü oluşumu ile ilişkilendirilmiştir.
E143 Yeşil no.2 (fast green): 1981 yılında yapılan bir çalışmada mesane kanseri ile ilişkilendirilmiştir.
E110 Gün batımı sarısı (sarı no.6): Alerjik reaksiyonlara neden olabileceği gibi, adrenal bezlerde ve böbreklerde tümör oluşumu ile ilişkilendirilmiştir.
E127 Eritrosin (kırmızı no.3): 1983 yılında tiroid tümörleri ile ilişkilendirildiği için, 1983 yılından itibaren Norveç ve Amerika’da kullanımı yasaklanmıştır.

Yapay renklendiriciler petrolden üretildikleri için, özellikle alura kırmızısı (kırmızı no.40), tartrazin (sarı no.5) ve gün batımı sarısı (sarı no.6) adlı renklendiricilerde insan vücudunda kanserojen etki yapan benzidin adlı molekül bulunmuştur.

Yapay Renklendiriciler Çocuklarda Hiperaktiviteye Neden Olur mu?

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB); akademik, sosyal ve psikiyatrik sorunlara yol açabilen ve olumsuz etkileri yaşam boyunca sürebilen bir hastalıktır. Toplumlarda görülme oranı %5 ile %7 arasında değişmektedir. Çocuklukta başladığı zaman, %60-70 oranında yetişkinlikte de görülmektedir.

İlk defa 1973 yılında bir klinik pediyatristin yaptığı çalışmalar sonucu, yapay renklendiricilerin DEHB hastalığına yol açabileceği düşünülmüştür. Bunun sonucunda doktorlar çocuklara tedavi olarak eleminasyon diyeti uygulamıştır. Eleminasyon diyeti, vücutta herhangi bir reaksiyona neden olan besini tespit edebilmek için kontrollü olarak kişinin diyetinden bazı besinlerin çıkarılmasına dayanan bir diyettir. Eleminasyon diyeti uygulandıktan sonra yapılan birkaç çalışmada, besinlerdeki yapay renklendiricilerin hiperaktivite bozukluğu ile ilişkili olabileceği görülmüştür.

Başka bir çalışmada ise DEHB hastalığına sahip çocukların diyetlerindeki yapay renklendiricili ve koruyucu katkı maddeli yiyecekleri çıkarılmış ve sonuç olarak hiperaktivite semptomlarının çocukların %73’ünde azaldığı görülmüştür.

Sonuç

Yapay renklendiricilerin sağlığımızı olumsuz yönde etkilediğine dair birçok kanıt bulunmuştur ve bu maddelerin etkileri üzerine çalışmalar devam etmektedir. Özellikle tartrazin (sarı no.5) adlı renklendiricinin çocuklarda sinirlilik, depresyon, uyku bozukluğu ve hiperaktivite bozukluğuna yol açtığı görülmüştür. Bazı ülkeler bu konuda önlemlerini almaya başlamıştır; 2009 yılında İngiltere hükümeti, gıda üreticilerine alternatif renklendiriciler bulmaları yönünde teşvik paketleri sunmuştur. Yine İngiltere’de 2010 yılında, yapay renklendirici içeren yiyeceklerin etiketlerine, bu maddeleri içerdiğine dair uyarı etiketi eklenmesi zorunlu hale getirilmiştir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.